De begrafenisweek is begonnen.
De begrafenis van de jonge vrouw waar ik eerder over schreef.

Helpen
Maandag loop ik nog een keer langs de familie, hoe kunnen we helpen? Wilfred timmert een paar rooms-katholiek-achtige Jezus schilderijtjes tegen de muur en ik help mee de (nep)bloemen op te hangen met plakband.  De kamer waarin de kist morgen komt te staan is helemaal versierd met deze bloemen & schilderijtjes. Daarnaast worden er foto’s opgehangen van familieleden. Sommigen al lang geleden overleden, sommigen kunnen nu niet komen. Allen zijn ze zo aanwezig.

Begrafenis huis
Dinsdag brengt Wilfred in zijn vliegtuig het lichaam terug van de jonge vrouw. Met clapsticks, dans & weeklagen halen ze haar uit het MAF vliegtuig, in de auto, naar het dorp.
Met clapsticks, dans & weeklagen brengen ze haar vanuit de auto naar het ‘begrafenis huis’. Speciaal voor de begrafenis hebben de families onderling van huis geruild. Je hebt veel ruimte nodig bij het begrafenis huis, want elke namiddag en avond zijn er ceremonies. Bovendien komt er veel familie over en die moeten ergens slapen. Een airco in de kamer waar de kist staat, is ook welkom. En tot slot stond hun oorspronkelijke huis aan een hoofdweg van het dorp.  Die weg kan niet afgesloten worden, terwijl de Yolngu wet zegt dat er geen auto’s langs een begrafenis huis mogen rijden. Meer dan genoeg redenen om tijdelijk van huis te wisselen.

Dinsdag komen ze dus al toeterend het dorp binnen. Ik loop er snel heen met de jongens. Je ziet gelijk wie er familie is, ze hebben gele verf op hun benen. Geel staat voor hun ‘stam’ en enkel de vrouwelijke familieleden doen dit. Velen hebben witte klei overal gesmeerd, als teken van rouw.

Fellowship
Woensdag horen we overdag dat er ‘s avonds fellowship zal zijn samen. We weten niet precies hoe laat, dus samen met een andere blanke vrouw gaan we er op tijd heen. Ik word gevraagd waar mijn jongens zijn, en op mijn antwoord dat die al liggen te slapen (het is 19.30 uur) wordt er verbaasd gereageerd. Hier gaan de kinderen op hetzelfde tijdstip als de ouders naar bed.

We worden in de kamer gebracht waar de kist staat. De mooi versierde kamer met de schilderijtjes, bloemen & foto’s. Er heerst een ontspannen sfeer. De moeder van de vrouw en haar tante blijven continu in deze kamer, ze slapen er en eten er. Ze worden wisselend gezelschap gehouden door andere vrouwelijke vrienden en familie.

Dan begint de fellowship. De muziek op hard, de slippers uit. Dansen in het rode dirt, op blote voeten voor Jezus. Onder de rijke sterrenhemel voel ik me dicht bij God en voel ik de connectie met de mensen om me heen. Wat is dit toch prachtig om samen te doen. Intens geniet ik ervan. Niet alle dansen ken ik, en met regelmaat zit ik op de mat naar ze te kijken. Alle emotie is te zien in hun dans. Nooit staat er één iemand in the picture, altijd doen ze het samen. Prachtig.

Gods liefde laten zien
Vrijdagavond is er weer fellowship, deze keer iets minder dansen, en iets meer delen uit de bijbel. Voor zondagavond worden we weer uitgenodigd. Zo af en toe lopen we er op de andere dagen ook heen. Ik word geraakt door de gemoedelijke sfeer die er hangt. Er is muziek, de mannen spelen op de didgeridoo. Het is natuurlijk ook een familie-reünie en de mensen genieten van elkaars gezelschap. Eén vrouw zegt me: we zitten samen, geven tijd aan elkaar en laten zo Gods liefde zien. Dit is onze manier van christen zijn.

Gove
Helaas gaan wij de begrafenis zelf missen. Morgen gaan we naar Gove, aankomend weekend is het teamweekend en elk gezin dat in community woont wordt naar Gove gehaald. We kijken natuurlijk uit naar het ontmoeten van ons team, ontspanning in het zwembad & op het strand. En toch… ons hart ligt momenteel hier, in Ramo, waar ergens de komende dagen deze jonge vrouw begraven wordt. Wanneer precies is nog onbekend, het blijft natuurlijk wel Yolngu land.

Een inkijkje in ons leven….

De laatste weken hebben we regelmatig de playgroup gefilmd waar Ruben en Harriëtte samen heen gaan. De playgroup heet FaFT – Families as First Teachers (families als eerste leraren). Ze stimuleren Yolngu ouders om hun kinderen voor te lezen, vragen te stellen, uit te dagen en al spelend te leren. Ruben gaat er met veel plezier heen, zo vaak als mama maar kan. In principe wordt het elke maandag, dinsdag, woensdag & donderdag georganiseerd. En als je elke dag van de week komt, krijg je zelfs een certificaat mee naar huis aan het einde van de week…

Hieronder het filmpje over Ruben zijn ochtend.
Welkom in Ramingining, welkom in de playgroup!

 

Zondag 21 januari – rond 9.30 uur zijn we bij de ‘kerk’ in Ramingining. Vanwege de regen zitten we niet meer onder boom, maar onder een kleine overkapping naast de boom.

9.45 – het andere MAF stel komt eraan. Ze zijn net nieuw in Ramingining, en wij leren ze ook nog kennen. Oorspronkelijk komen ze uit Duitsland/Zwiterserland.

10.00 – de eerste Yolngu (Aboriginal) arriveert. Glenda, ergens in de 40, een vrouw met lieve ogen. Ze komt naast mij (Harriëtte) zitten. In goed Engels vertelt ze me over haar leven. Dat haar dochter ernstig ziek is. Voorzichtig doorvragen leert me dat dit niet haar biologische dochter is, maar de dochter van haar zus. De Aboriginals noemen elke dochter/zoon van broer/zus hun eigen dochter/zoon. Elke keer weer is het een kunst om erachter te komen wie ze nu precies bedoelen.

10.30 – meer Yolngu arriveren. Er wordt gevraagd of Wilfred nog een vrouw kan ophalen die erg last heeft van Astma en vaak buiten adem is.

10.45 – een knikje wordt gegeven, volgens de Yolngu zijn alle Yolngu er die ze verwachten. We lezen het verhaal van Rachab voor uit de kinderbijbel aan de kinderen die geïntrigeerd zijn door de spionnen. Als zij aan het tekenen zijn, wordt gevraagd het verhaal van Rachab uit de bijbel te lezen. In het Engels, want lezen in Yolngu Matha is echt een te grote stap voor ons. Twee vrouwen delen in het Yolngu Matha, we kunnen de lijn volgen omdat ze er Engelse woorden tussendoor gooien. Eén vrouw vraagt om gebed en samen bidden we voor haar. Niet één voor één zoals in Nederland, maar allemaal tegelijkertijd. Zo krijgt niemand specifieke aandacht – maar kan wel iedereen zelf verwoorden naar God wat hij/zij wil zeggen. Wij leren minder op het individu te letten en meer op het collectief.

11.45 – de dienst is afgelopen. Iedereen loopt weer naar zijn eigen huis. Ik loop nog even naar Glenda en vraag of ik mag komen bidden bij hun thuis voor haar zieke dochter. En ja, ik ben welkom. Even spannend voor me – ik ben nog nooit eerder in een Yolngu huis geweest.

‘s Middags rijd ik naar het huis. Een hele zieke uitgemergelde vrouw ligt op bed. Het bed is het enige meubelstuk in de woonkamer. Ze is net iets ouder dan ik ben – 33. Haar biologische moeder deelt dat ze engelen heeft gezien, en een ladder omhoog. Yolngu zijn zeer spirituele mensen – met regelmaat heb ik het idee dat ze het leven met andere ogen bekijken dan dat wij dat doen. Dat ze op andere dingen letten, en daardoor meer mijn hart zien. Haar moeder deelt ook dat ze bang is om naar de hemel te gaan. Samen lezen we psalm 139: Hij heeft je gemaakt, Hij houdt van je.

Dinsdag 23 januari – een auto gaat toeterend door het dorp. Het teken dat er weer iemand overleden is. Ik stuur een berichtje naar Glenda, ze reageert met: Ja, zij is het. Ze is nu perfect in het paradijs. Verdrietig vragen we of we mogen langskomen. We zijn weer welkom. Weer even spannend voor ons – wat is gebruikelijk, wat moet je zeggen? Ik word verwelkomd door mannen met clapsticks – twee stokken die ze ritmisch op elkaar slaan. Als ik naar binnen ga, ligt de jonge gestorven vrouw daar in een grote doek gewikkeld. Een koel-systeem bestaat niet in community. Het zou ook niet werken, de Yolngu zitten met regelmaat zonder stroom vanwege geld-problemen. Weeklagende vrouwen zitten om de jonge vrouw heen. Ik deel in hun verdriet, maar ook vreugde, dat deze jonge vrouw nu bij haar Heer is.

Donderdag 25 januari – we staan om 9 uur op het vliegveld. De jonge gestorven vrouw kan niet langer in het huis gehouden worden zonder koelsysteem. Ze moet naar Gove, waar ze ook onderzocht zal worden op doodsoorzaak. Elke Yolngu wordt onderzocht, vooral omdat ze zo ontzettend jong sterven. Het gemiddelde ligt op 50 jaar.

We proberen onze jongens netjes te houden, want deze jonge vrouw verdient ons respect. Maar ja, we wachten en wachten en wachten. Die plassen zijn super verleidelijk voor ze. Na wat belletjes komen de Yolngu om 10.30 uur. De jonge vrouw ligt achterin een auto. De mannen tillen haar uit de auto in het MAF vliegtuig onder begeleiding van zang, dans en clapsticks. Wilfred houdt toezicht dat ze niet met teveel mensen in het vliegtuig gaan. Met schade ben je verder van huis, hoe mooi de ceremonie ook is. Daarna mogen de vrouwen afscheid nemen. Van te voren heb ik het onze jongens nog gezegd: het kan er heftig aan toe gaan. En ja, ook deze keer is het raak. De vrouwen werpen zich in de modder, gooien zand over zichzelf heen. Al weeklagend met rouwende schreeuwende stemmen nemen ze afscheid. Het doet me denken aan hoe het weeklagen in de bijbel wordt beschreven.

Met verdriet in ons hart lopen we weg van het vliegveld. Het MAF vliegtuig wordt gestart, ze zal naar Gove worden gebracht en over een aantal weken zal ze terug komen om begraven te worden. Wanneer alle familie kan komen, en er genoeg geld is voor (nep)bloemen en eten.

Een jonge vrouw – nog maar 33 jaar – overleed dinsdag 23 januari. De naam van de jonge vrouw mogen we een poosje niet uitspreken. De Yolngu geloven ook sterk in de duistere kant van de spirituele wereld. De geest van een overledene wil je te vriend houden en mag niet gestoord worden door het uitspreken van haar naam.

Een jonge vrouw – nog maar 33 jaar – overleed dinsdag 23 januari. De dochter van een gemeentelid, een vrouw met lieve ogen.

‘Opá, omá’ klinkt het ineens als we de aankomst ruimte op Gove Airport komen binnenlopen. Dolenthousiast komt Micha op ons aflopen en voordat we van onze verbazing bekomen zijn zien we Harriëtte en Ruben ook al. Wat een verrassing!! Iemand anders zou ons van Gove Airport komen ophalen maar nu is daar toch opeens onze eigen dochter met haar jongens die ons welkom komt heten. Het is donderdag 21 december 2017 en we zijn gearriveerd in Arnhem Land in Australië. Het is bijna een jaar geleden dat we afscheid namen van elkaar op Schiphol, de hoogste tijd voor een familiebezoek.

De lucht is grijs en grauw als we op vrijdag 1 december 2017 in de trein zitten naar Schiphol. Eindelijk is het zover. Maanden geleden al is het vliegtuig geboekt naar Australië en de reis in detail voorbereid. Eerst reizen we naar Sydney voor een roadtrip vanuit deze stad van bijna 3 weken langs de zuidoostkust van Australië naar Adelaide. Vervolgens zijn we bijna twee weken bij Harriëtte & Wilfred: een weekje in Ramingining, de woon- en werkplek van Harriëtte & Wilfred en een weekje in Yirrkala, een Aboriginal community vlakbij Nhulunbuy en Gove Airport.

Een dagje in Yirrkala
Het is heerlijk om Harriëtte en de kinderen weer terug te zien. We houden het niet droog en knuffelen elkaar wel een paar keer. We gaan met de koffers naar buiten en voelen gelijk de enorme hitte; het zweet loopt ons over het lijf. Tsjonge, dit is anders dan het zuiden van Australië, daar was het niet zo loeiheet.

Deze eerste nacht verblijven we in een huis van een ander MAF gezin in Yirrkala. Het is zomervakantie in Australië, veel MAF gezinnen zijn op vakantie en binnen MAF is er de afspraak dat je in het huis van een ander MAF gezin kunt als zij afwezig zijn.

Na het eten rijden we naar Shady Beach, een prachtig strandje aan de rand van Yirrkala met mooi wit zand en grote, van oorsprong vulkanische rotsen.

We mogen niet te dicht bij de waterrand komen want er is altijd kans op krokodillen in dit gebied. De jongens lopen op blote voeten en klauteren handig over de stenen heen. Ogenschijnlijk hebben ze totaal geen hinder van de scherpe punten van de rotsen en de steentjes en takken die overal liggen. Ze zullen de kunst wel afgekeken hebben van de aboriginals, die lopen heel vaak op blote voeten.

Naar Ramingining
Een dag later pakken we onze koffers weer op en rijden met elkaar naar Gove Airport. Wilfred is net geland met het vliegtuig, deze ochtend is hij vanuit Ramingining komen vliegen. We zijn blij hem ook weer terug te zien. Alles wordt klaargemaakt voor vertrek. Wij zullen met z’n zessen naar Ramingining vliegen. Eerst wordt alles gewogen wat er mee moet in het vliegtuig. Wilfred kijkt met een schuin oog naar al onze bagage. Moet dat allemaal mee? Sorry, het is wel wat veel. Maar ja wat wil je ook met bijna een koffer vol met cadeautjes en verrassingen uit Nederland.

Een minuut of 10 later zijn we klaar voor vertrek. Het is nog even stevig doorwerken voor Wilfred: hij propt alle bagage in het vliegtuig, geeft ons allemaal instructies en zorgt ervoor dat iedereen goed zit. Een MAF piloot bestuurt niet alleen het vliegtuig, maar doet ook de bagage afhandeling en de veiligheidsinstructies voor de passagiers.

Even later zijn we al in de lucht en klimmen geleidelijk tot boven de 8000 voet. Langzaam glijden water, eilandjes, uitgestrekte bossen en vlakten onder ons door. Soms zijn er wolken, maar altijd is er de strak blauwe lucht. Het is ruim een uur vliegen naar Ramingining, geroutineerd zet Wilfred het vliegtuig op de grond.

Zondag 24 december

Vandaag is Micha jarig en is het dus feest!! Er komt ook verjaardagsbezoek: Jaco en Corrina Loenen met hun twee kinderen. Zij zijn pilotengezin voor de MAF op Milligimbi, een eilandje vlak voor de kust. Wilfred haalt ze op met het vliegtuig en brengt ze ook weer terug. Het is een vliegtocht van een kleine 10 minuten. Ik ga mee en onderweg wijst Wilfred me op waterbuffels, ze lopen er in hele koppels. Op mijn foto’s bewonder ik later de enorme horens van deze dieren.

Het is heerlijk gezellig met Jaco en Corrina. Over en weer klikt het goed tussen beide MAF gezinnen. Ze begrijpen elkaar goed, er is veel overeenkomst tussen hun woon- en werkomstandigheden. Beide gezinnen wonen in een Aboriginal community met vrijwel alleen Aboriginals. Communicatie met Aboriginals wil wel, maar de culturele verschillen met hen zijn groot.

Ramingining Church: ‘Kom laten wij aanbidden ‘
Even later is het tijd om naar de kerk te gaan. We rijden naar een klein gebouwtje met een overkapping en een podium. Tegen de achterwand van het podium staat een groot kruis. Enkele Aboriginalvrouwen zitten daar al klaar, er komt muziek uit grote luidsprekers. Eén van de vrouwen vraagt aan Wilfred of hij uit de bijbel wil lezen. Wilfred leest het verhaal over de herders in het veld en geeft een uitleg bij het gelezen gedeelte. Vervolgens is er gelegenheid om met elkaar te praten over dit bijbelgedeelte. Dan is er ook tijd om te zingen met elkaar. Er wordt een boekje rondgedeeld met teksten van liederen in het Yolngu, de taal van de aboriginals in dit gebied. Eén van de liederen daaruit is ‘Kom laten wij aanbidden‘. We zingen dit lied in drie talen: in het Yolngu, het Nederlands en het Engels. Corinna komt van oorsprong uit Engeland en zo zingt ieder van ons dit lied in de eigen moedertaal. Aan de ene kant is dit aandoenlijk om te horen. Aan de andere kant laat dit de kracht van het evangelie zien. Of we nu afkomstig zijn uit Arnhemland, Engeland of Nederland, overal is er de oproep: ‘Kom laten wij aanbidden’.

Bevoorrecht!!
Net als vele anderen gebruiken wij Facebook om familie, vrienden en kennissen te vertellen over ons. En met enige regelmaat zetten we foto’s en verhaaltjes op Facebook. Eén van onze vrienden schreef als reactie: ‘Wat een geweldige reis naar een geweldig land! Bevoorrecht!!‘

Inderdaad hebben we een geweldige reis mogen maken. We zijn op veel plaatsen geweest: in het bruisende Sydney met het prachtige Opera House, langs de enorme kusten van New South Wales, Victoria en South Australia. We zagen de outback in Quorn en in Flinders Ranges Park. We vlogen over Arnhemland en lagen lekker te dobberen in de Blythe River.

Australië is inderdaad een geweldig land, voor ons idee is alles hier enorm. We zijn onder de indruk gekomen van de enorme afstanden die afgelegd moeten worden. Wat is dit land groot! Verder zijn er lang niet overal keurige asfaltwegen, grote gedeelten zijn ook gravelwegen, de outback tracks waar je het beste in auto’s met vierwielaandrijving op kunt rijden.

En hier in Arnhemland kun je in de natte periode niet eens in alle dorpjes en homelands komen met een auto, een vliegtuig wordt dan een noodzakelijkheid.

Ook ervaren we nu zelf de hoge temperaturen. Jazeker, de zon schijnt prachtig maar het is loeiheet en het kost een boel energie om onder deze condities aan het werk te zijn. Bij het minste of geringste begin je enorm te zweten.

Inderdaad zijn we bevoorrecht. Harriëtte & Wilfred wonen en werken in Ramingining, een afgelegen dorpje met ongeveer 700 Aboriginal inwoners en we wilden graag zelf een aantal dagen daar zijn om iets te ervaren van het dagelijks leven. We begrijpen nu wat beter hoe het is om te wonen in de afzondering. Om die reden was het bezoek van ons aan Ramingining het hoogtepunt van de reis en we voelden ons bevoorrecht om daar te zijn: we waren te gast in een Yolngu dorp en met hulp van MAF (hartelijk dank voor het meevliegen!) kwamen we er. We waren vervolgens ook bijna twee weken te gast bij onze dochter en haar gezin en we hebben het als een voorrecht en een cadeau van onze Hemelse Vader ervaren om bij hen te zijn.

Bijna een jaar geleden, op 3 januari 2017, vertrokken we uit Nederland. Inmiddels één jaar in Australië, waarvan 9 maanden in Arnhemland. Ons eerste hele jaar in het buitenland als gezin, werkzaam voor MAF. Jaren van gedroomd, jaren naar toe geleefd. We hadden hoge verwachtingen, met realistische verhalen van anderen in ons hoofd. Maar zo veel zin om ons eigen verhaal te gaan schrijven, ons eigen zendings-avontuur te hebben. Van dit soort fantastische foto’s te maken:

Het afgelopen jaar hebben we ongelooflijk veel mooie dingen meegemaakt:

We hebben genoten van het ontmoeten van nieuwe mooie mensen.

We hebben genoten van prachtige natuur.

Wilfred kon eindelijk écht vliegen voor MAF en na 6 jaar lang training heeft hij eindelijk zijn eigen vliegtuigje.

En onze jongens zijn helemaal gewend aan vliegen.

We voelden ons bevoorrecht om dit werk te mogen doen, midden in een Aboriginal dorp.
We leerden de eerste Aboriginal gebruiken kennen: begrafenis, besnijdenis, kerk-zijn, clap-sticks, leven.

We kregen onze eigen Aboriginal namen van onze Aboriginal familie.
We mochten voor het eerst samen dansen met Aboriginals, hun manier om God te prijzen.
We hebben zo veel van God gezien.

We starten beginnende vriendschappen, voornamelijk met MAF teamleden, die vertrouwd voelen en liefdevol.

We kregen heerlijk veel Nederlandse post, zoveel liefs in een brief of een doos. Dat gevoel blijft onbeschrijfelijk, om te beseffen dat iemand iets met zorg voor ons heeft uitgezocht en de moeite neemt om op te sturen. De geschreven woorden kwamen vaak ook op het juiste moment. Goud waard.

We hadden een prachtige TFC die zoveel voor ons regelt en organiseert.
We kregen zoveel Facebook reacties, bemoedigingen en gebed.
Wat een bijzonder jaar.

We twijfelden met regelmaat wat we zouden delen met het thuisfront. Facebook leent zich goed voor de mooie foto’s en blije gezichten. Zeker en gelukkig ook onderdeel van ons leven. Maar hoe deel je de rest van je dagelijkse leven?

Terugkijkend naar onze vertrek foto’s van Schiphol beginnen mijn ogen te tranen.

Wat missen we onze familie en vrienden. Dat wordt denk ik nooit echt minder, al wen je wel aan het op afstand wonen.

Wennen moesten we aan een boel dingen. Meer dan van te voren gedacht. Het continu kennis maken met nieuwe mensen, het Engels spreken, de Australische systemen, het werken in internationaal teamverband, de energie die helemaal op is, het zoeken naar goede Australische merken, de tropische hitte, elke keer vragen hoe iets werkt, de nieuwe baby die bij vrienden/zussen in Nederland geboren wordt en je alleen via Skype kan zien, weer verhuizen, thuisonderwijs van Micha, intens leven, de luide Aboriginal muziek, de koud-water wasmachines, het contact zoeken met Aboriginals wat nog zo slecht lukt, je eigen levensritme vinden, continu flexibel zijn, het remote wonen met weinig sociale contacten & ontspanningsmogelijkheden, vrienden maken & weer afscheid nemen.

Het afgelopen jaar was een mengelmoes van mooi & moeilijk. Om eerlijk te zijn: mooier dan gedacht en moeilijker dan gedacht. Het woord ‘gewoon‘ en ‘normaal‘ bestaat nog niet in ons leven. Zou dat het komende jaar wel brengen, of zal ons leven in het buitenland zo dynamisch blijven? Uitgekeken zijn we nog lang niet op dit leven, het voelt juist als een begin. We zijn dankbaar dat MAF ons zo goed heeft voorbereid, zoveel jaren heeft ondersteund. Het jaar 2017 was niet makkelijk, maar we hebben veel geleerd. En dat nemen we natuurlijk weer mee 2018 in.

Op naar een nieuw jaar met bergen en ja, realistisch gezien waarschijnlijk ook dalen. Gelijk klinkt in mijn hart: op bergen en in dalen, ja overal is God. En ja, dat is zo waar voor ons. In dit afgelopen jaar hebben we weer zoveel van God mogen zien en merken. Hij leidt, Hij was dichtbij. Hij ondersteunde, Hij was wakker als Nederland sliep en de tranen niet meer te houden waren. Hij gaf ons pareltjes, mooie mensen, plekken, woorden. Hij toonde zo duidelijk hoe weinig we te brengen hebben en hoe veel we te leren hebben van anderen. Hij leerde ons meer te zijn, in plaats van als maar te doen. Veelste vaak probeerden we het weer zelf op te lossen, maar stonden we met lege handen. Het lied ‘trust in You’ van Lauren Daigle is erg belangrijk geweest het afgelopen jaar:

Letting go of every single dream
I lay each one down at Your feet
Every moment of my wandering
Never changes what You see

I try to win this war
I confess, my hands are weary, I need Your rest
Mighty warrior, king of the fight
No matter what I face You’re by my side

When You don’t move the mountains
I’m needing You to move
When You don’t part the waters
I wish I could walk through
When You don’t give the answers
As I cry out to You
I will trust, I will trust, I will trust in You

Truth is, You know what tomorrow brings
There’s not a day ahead You have not seen
So let all things be my life and breath
I want what You want Lord and nothing less

Om het lied zelf te luisteren:

Dit is wel de kern van 2017 geweest: leren vertrouwen, elke dag weer opnieuw. Zijn wil volgen, en niks minder. Dat is moeilijk, ja zeker. Maar het was het o zo waard. En wat is Hij betrouwbaar gebleken. Die God willen we ook in 2018 weer prijzen, met alles wat we zeggen en doen in dit alles behalve normale leven.

Tja, daar zitten we dan. Gewoon zitten en wachten. Een groot deel van onze tijd zitten we en wachten we. Veelal op matten die op de grond worden uitgespreid. Soms ook gewoon op de grond, tussen de mieren. Wachten tot de juiste personen zijn gearriveerd, zodat een begrafenis kan beginnen. Wachten in de kliniek om wat medicijnen op te halen, maar helaas moeten we daarvoor eerst de druk bezette verpleegkundige zien. Wachten op het vliegveld, een uur, twee uur. Ah, daar zijn mijn passagiers.

Wachten… in Nederland was dat niet onze grootste kwaliteit. Alles moet rap, haastig, goede strakke planningen waren van levensbelang. Druk zijn was bijna een status. Verbonden met geliefd zijn, nuttig zijn, een doel hebben. Hier kennen ze het woord ‘planning’ niet, wordt er eerst even gekeken of de piloot al op het vliegveld is, en wordt daarna weer naar het dorp gereden om het geld voor de vlucht op te halen. Terwijl ze die eerste keer al te laat waren!

De mensen leven in een ander ritme dan dat wij gewend zijn. En ja, dat botst ook wel eens. Zij kiezen de iets minder hete namiddag, avond & nacht om actief te zijn. Wij zijn om 6 uur in de ochtend klaar wakker. Zij willen het liefst een bijbelstudie om 17 uur, waarbij de eersten pas om 17.30 komen opdagen en de studie echt niet voor 18 uur begint. En dat is precies huilen-eten-nog wat meer huilen-bad-slaap tijd voor onze jongens.

En toch, we genieten ook van dit wat meer kalmere leven. In ieders o zo drukke leventje, is het fijn om gewoon stil te staan. Bijvoorbeeld bij de playgroup, te zitten en te kijken hoe Ruben aan het spelen is. Gewoon zitten en kijken. En dat is het moment voor Yolngu vrouwen om naast me te komen zitten. Niet persé om iets te zeggen, maar gewoon, samen zijn. De meeste Yolngu spreken een paar zinnen Engels, sommigen spreken helemaal niets. Met regelmaat breng ik een ochtend in de playgroup door, waarin niemand een woord tegen me zegt. Niet heel gemakkelijk voor mijn sociale ikje. Ik kan er met regelmaat om huilen, thuis dan, want wie ben ik als ik niet kan communiceren? Wie ben ik, zonder druk schema, zonder dat ik me nuttig voel?
En toch… het is geen vijandige stilte. Het is geen opzet om mij ongemakkelijk te laten voelen. Want wellicht luister ik niet goed. Praten ze wel, gewoon, door naast me te zitten. Proberen ze te communiceren van hart tot hart: jij Balanda (blanke), we weten niet hoe lang je blijft en we weten je bedoelingen niet helemaal. Jij moet nog zoveel leren over onze cultuur. Maar in deze gezamenlijke stilte, zijn we wel samen.

Nu we enige tijd in Ramingining wonen en steeds meer bekend worden met het dorp en de mensen, willen we jullie graag meenemen in een rondje door het dorp.
In het filmpje is bijna heel Ramingining te zien en hopelijk geeft het een beetje een idee van waar we nu wonen.

Maandagochtend 19 juni – met een zucht trekken we de deur van ons huis in Yirrkala dicht. Een lang weekend inpakken & schoon maken achter de rug. Met een heleboel laatste keren. We hebben hier 7 weken gewoond. 7 weken vol gezelligheid met onze MAF buren, een fantastisch strand om de hoek en een heerlijk huis om van te genieten. We ervaren onze tijd in Yirrkala als een cadeautje van boven.

Maar nu… nu gaan we echt. Nu gaat het echte leven beginnen. Tenminste, zo voelt het. Echt leven? Wat is echt leven? We proberen op elke plek waar we tot nu toe gewoond hebben te genieten van wat we krijgen. Een zeer gewaardeerde oud zendelinge zei eens tegen ons: bloom where you are planted. Maar elke keer wisten we dat het voor tijdelijk was. Nu gaan we verhuizen naar Ramingining (de ‘g’ spreek je uit als in het Engelse ‘good’. Ramin – gin – ing. Of kortweg: Ramo). Hoe lang we daar gaan wonen? Wederom geen idee, maar nu voor het eerst geen verhuisplannen in de toekomst. Ja, in de verre toekomst. Over een jaar of 2 naar Papoea Nieuw Guinea. Dat blijft het plan. Maar plannen zijn er om te veranderen, zoals we inmiddels al hebben gemerkt in ons eigen MAF leven. We leren vlot bij de dag te leven, morgen zien we wel weer. We leven NU, elke dag nu is het echte leven.

Dus daar gaan we. Met ons hebben en houden naar het vliegveld.

De jongens kijken enthousiast naar de vliegtuigen in de hangaar en wijzen: daar komt ons vliegtuig!!

Een gedeelte van het team gaat om ons heen staan en bidt voor ons. Dat we snel ons thuis mogen voelen in Ramo, dat er vriendschappen gevormd mogen worden en dat er veilige vluchten gemaakt mogen worden.

En daar gaan we dan. Zoveel mogelijk volgestouwd.

Ik kijk naar Nhulunbuy, Yirrkala, de mijn en vervolgens naar de prachtige vergezichten. Ook kijk ik naar beneden in het water in de hoop grote vissen te zien of een krokodil. Vanaf deze afstand vind ik het prima om te weten wie er dit water bewoond. De vorige keer zag ik 4 zeekoeien bij elkaar. Deze keer helaas geen succes. Maar niet getreurd, vele vluchtjes zullen nog volgen met manlief als piloot. Daar twijfel ik niet over.

We arriveren veilig in Ramo. Alles uitladen en naar huis. Wanneer zal het thuis worden? Wilfred begint na het uitladen bijna direct met de reparatie van de schommelbank op onze veranda. Super fijn, want de dagen daarna brengen we er vele (instant! Blegh) koffie momentjes door. Ontspanning!

De eerste paar dagen zijn rommelig, zoals dat gaat bij een verhuizing. Waar had ik het beddengoed nou gelaten, en ach, met je vingers je brood smeren gaat ook prima. We pakken 6 weken aan boodschappen uit in een grote kast. Onze eigen winkel. Al het meel in de vriezer, want we willen geen beestjes door ons brood. De jongens spelen alweer heerlijk met hun duplo en met hun lego. Fantastisch spul, heeft ons al door heel wat verhuizingen heen gesleept.

Het andere MAF stel dat in Ramo woont (Anna & Scott Walmsley) is net op vakantie gegaan. Maar kleurrijke tekeningen van hun kids versieren onze koelkast en vier maaltijden staan ingevroren voor ons klaar. Super.

Dinsdag lopen we een rondje door het dorp. 750 aboriginals wonen er en een heel stel blanke gezinnen. Er is een winkel waar ik groente en fruit hoop te gaan kopen, maar voorderest gewoon lekker naar mijn eigen ‘winkeltje’ (de kast) ga vanwege de enorme prijzen hier. We zien een school, een bibliotheek, een football veld (de Australische versie).
Ik loop daar met mijn man naast me, de kinderen op de loopfiets voor ons uit. We lopen rond in een klein dorp, met de hete zon in mijn nek en het stof in mijn mond. En ik weet… dit is wat ik al die jaren wilde. Dit is wat ik dacht dat Afrika zou zijn, maar wat ik nu in Australië krijg. Dit is hoe ik het voor me zag. Ik weet dat ik mijn best wil doen om dit leven te laten slagen, hier een succes van te maken. Maar owh, wat het is spannend. Ik heb werkelijk geen idee waar ik aan begin. En wat is volgens mijn maatstaven een succes?

Woensdag maakt Wilfred zijn eerste solovlucht en vanaf donderdag moet hij gewoon weer aan het werk. De eerste keer met passagiers, de eerste keer dit, de eerste keer dat…Het gewone echte leven gaat beginnen, of gewoon weer verder met waar ons leven gisteren is geëindigd? Ach ja, dat is ook zo. Gewoon bij de dag leven, morgen zien we wel weer. En vandaag? Vandaag zijn we gelukkig met waar we zijn en wat we mogen doen.

Na Mareeba, Cairns, Nhulunbuy en Yirrkala hebben we nog één verhuizing in ons vooruitzicht.
Dit weekend mochten we op bezoek bij ons nieuwe huis, om de boel een beetje te verkennen. En natuurlijk keken we hier naar uit!

Het is de bedoeling dat we gaan wonen in een community. MAF Arnhemland heeft 4 van deze communities, en eigenlijk zijn het gewoon afgelegen (zeer afgelegen) plekken waar 2 MAF gezinnen wonen. Er zijn vaak nog wel wat andere blanken (leraren/rangers/personeel van de kliniek), maar veelal zijn het Aboriginals die er wonen. Een fantastische mogelijkheid contacten met deze mensen op te bouwen en je zit midden in prachtige natuur. Tegelijkertijd ver weg van de ‘gewone beschaving’ en de rest van ons team. We kijken er naar uit en vinden het spannend tegelijkertijd.

Op vrijdagochtend vertrokken we met de RPT. Een dagelijkse lijndienst van MAF die naar vaste plekken vliegt op vaste tijden. Onderweg naar onze eindbestemming, kwamen we langs twee andere communities.  Erg leuk om die ook even uit de lucht te zien. En owh, wat is het hier prachtig. De foto’s zeggen niks over de werkelijke pracht.

 

Na 3 uurtjes vliegen komen we aan in Milingimbi. Onze vrienden, Jaco & Corrina Loenen wonen hier en we zullen hier een nachtje blijven slapen. Samen met hun verkennen we het eiland en is er uitgebreid tijd om bij te kletsen en te spelen. Heerlijk.

Zaterdagmorgen gaan we dan eindelijk naar onze nieuwe huis. De plek waar we gaan wonen heet Ramingining of kortweg Ramo. Er wonen zo’n 700 aborginals. Er is een kliniekje, een winkeltje en een school. Op een groot football veld wordt enthousiast een wedstrijd football gespeeld. Het hele dorp loopt er voor uit.

Ons huis ziet er goed uit, we zijn er blij mee. Drie slaapkamers, twee heerlijke veranda’s, een ruime tuin. Het grootste nadeel: honden in de straat. Brrr, daar moeten we aan gaan wennen. Ze zijn er om de dingo’s op afstand te houden, die wil je al helemaal niet in je omgeving. Maar deze honden in onze straat zijn ook geen lieverdjes. Het advies: altijd een stok mee naar buiten om willekeurig een tik uit te kunnen delen. Even slikken, en gewoon doen dus. ‘s Nachts horen we ze uitgebreid janken en blaffen. Wennen hoor!

We gaan op bezoek bij de familie Walmsley, het andere MAF gezin wat hier al drie jaar woont. Ze hebben het erg goed naar hun zin, genieten van hun leven hier. Samen bbq’en we in de avond en Wilfred wordt uitgenodigd om op zondagochtend bij het eerste licht mee te gaan jagen. Daar wordt geen seconde over nagedacht, natuurlijk!

De volgende ochtend is Wilfred al vroeg vertrokken en warempel, ze schieten nog een waterbuffel ook. Met de voeten in de blubber van het moeras nemen ze mee wat ze kunnen aan vlees. De voorraad is weer een beetje aangevuld!
Harriëtte wordt ondertussen opgehaald om samen met Anna de kerk klaar te maken. Er wordt een kleedje onder een boom uitgespreid, de muziek gaat luid aan en tadaa…. de kerk!

Aan het einde van de ochtend vliegt Jaco ons terug naar Milingimbi. Uitgeput van alle indrukken ploffen we neer op de bank en in bed.
Nog een paar weken om voor te bereiden en dan wordt dit ons nieuwe thuis…

Op 5 april vlogen we naar Arnhemland, zo’n 2 uur vliegen naar het noord-westen vanaf Cairns. We zitten nu echt in het noordelijkste puntje van Australië, het stuk wat ‘remote’ genoemd wordt (afgelegen). Jaco & Corrina Loenen (NL/UK stel die ook voor MAF werken) wachten ons al op bij het vliegveld(je), waar op de enige bagageband enkel onze bakken rolden. Er zijn er niet veel die in dit gebied willen wonen, maar wij stonden te stralen op het vliegveld. Eindelijk op de plek van bestemming.

De omgeving
Vanaf het vliegveld (Gove genaamd) kan je naar twee dorpjes rijden: Yirrkala en Nhulunbuy. Meer is er niet in de wijde omgeving. Voor alle mensen met keuze-stress in Nederland: welkom om hier te komen wonen!

De eerste drie weken woonden we in een tijdelijke huisje in Nhulunbuy. Dit is het grootste dorp van de twee dorpen in de directe omgeving. Het is voornamelijk blank, met een supermarkt, een zwembad en een voorleesuurtje in de bibliotheek. Aboriginals wonen er wel, maar zeer minimaal. Wel wonen er 25 MAF gezinnen en heel veel (blanke) gezinnen die voor de mijn werken, verspreid over het dorpje. In de eerste weken zijn we bij een heel aantal van deze MAF gezinnen op bezoek geweest om mensen te leren kennen.

Op dit moment wonen we in Yirrkala, het aboriginal dorp. Hier zijn de blanken in de minderheid, al wonen wij in een straat met wel 5 andere MAF gezinnen. Het huis wat we hier gekregen hebben is groter dan ons vorige huis, het heeft een tuin en… we kunnen naar het strand toe lopen.

Overdag veel te heet, maar vanaf een uur of 16.00 heel erg fijn in de schaduw. Helaas kunnen we niet in de zee zwemmen, overal zijn zoutwater-krokodillen en gevaarlijke kubus-kwallen. Gelukkig is gelijk voor ons huis ook veel schaduw te vinden en kunnen de jongens daar overdag spelen.

Het droge seizoen is begonnen, wat koeler weer zou moeten brengen en minder regen. Wij vinden het nog steeds om te zweten, maar inderdaad, het is iets beter uit te houden.

Vliegen
Wilfred is druk bezig met alle regels te leren rondom het vliegen hier in Gove.

Daarnaast zijn er heel wat culturele (aboriginal) dingen om rekening mee te houden. Zo is alcohol absoluut verboden onder de Aboriginals, maar vrij verkrijgbaar in het blanke stadje Nhulunbuy. Wennen is ook de mentaliteit rondom het op tijd komen, niet op komen dagen want je had wat anders te doen, niet naast bepaalde mensen mogen zitten in het vliegtuig omdat hun relatie ‘vergiftigd’ is… Allemaal nieuwe dingen waar wij met onze Westerse ogen naar kijken en niet altijd begrijpen.
Wilfred krijgt de eerste paar weken de mogelijkheid om mee te vliegen (co-piloot). Over een aantal weken zal hij zelf als piloot aan de slag mogen.

Thuis
Harriëtte is thuis bij de kinderen en probeert ondanks de verhuizingen een ritme te vinden. Op dinsdag zwemles met Micha (gelukkig iemand anders als juf), op woensdag naar het voorleesuurtje en op donderdag bijbelstudie met de MAF vrouwen. Op zaterdag met het hele gezin naar het zwembad, want dan hebben beide jongens zwemles. In Australië is werkelijk overal water te vinden, vandaar dat zwemles hier bijna gratis is en flink wordt gepromoot. Tot onze verbazing kon Micha met een paar lessen zich al behoorlijk redden in het water! Hij geniet ervan!

Wij vinden het super dat hij steeds meer begrijpt, al hoewel het soms wel lastig voor hem is. ‘Mama, ik vind het goed om elke keer te huizen (‘verhuizen’), maar kunnen alle andere mensen dan ook elke keer huizen (‘verhuizen’)?! Hij noemt met regelmaat mensen uit Nederland/Mareeba en we hopen van harte dat we straks op een plek zitten waar hij ook echt voor langere tijd vriendjes kan maken. Ondertussen gaan we gewoon door met het thuisonderwijs en lukt dat warempel nog aardig ook.

Zondag
Op zondag gaan we naar de kerk in Yirrkala, een gemixte kerk van Aboriginal mensen, wat MAF gezinnen, gezinnen uit Fuji en PNG.
Hier onder een filmpje wat we vanmorgen (7 mei) hebben opgenomen. Herken je het lied?
We zijn geraakt door het enthousiasme en het vuur waarmee ze hun geloof uiten. Heerlijk. Fantastisch dat wij dit mogen mee maken.